Khi chụp ảnh, việc hiểu và kiểm soát ánh sáng của hình ảnh là một yếu tố rất quan trọng. Trong loạt bài về Khẩu độ ống kính (Aperture), Tốc độ màn trập (Shutter Speed) và ISO, ONTOP đã giải thích chi tiết cách ba thông số này tác động đến ánh sáng của một tấm ảnh.
Ở bài tiếp theo này, ONTOP sẽ chia sẻ cho mọi người về bù trừ EV (Exposure Compensation) khi máy hoạt động ở các chế độ chụp bán tự động, tự động.
Bù trừ EV (Exposure Compensation) là gì?
Bù trừ EV (Exposure Compensation) trong máy ảnh là một chức năng cho phép bạn điều chỉnh tấm ảnh sáng lên hoặc tối đi nhanh chóng. Tính năng bù trừ EV chỉ sử dụng được khi bạn chọn chế độ chụp ảnh tự động hoàn toàn hoặc bán tự động: Av, Tv, P. Nếu bạn muốn hình ảnh trở nên sáng hơn, bạn có thể bù trừ EV lên (+), và nếu bạn muốn hình ảnh trở nên tối hơn, bạn có thể bù trừ EV xuống (-).
Khi chụp với các chế độ tự động, máy ảnh sẽ tự động đo sáng, nên đôi khi tấm ảnh của chúng ta sẽ có ánh sáng không như ý, nhất là khi chụp ngược sáng hoặc chụp trong môi trường có ánh sáng tương phản cao. dù có chỉnh các thông số trong tam giác phơi sáng thì chỉ có nội dung lúc chụp là thay đổi, còn ánh sáng gần như giữ nguyên. Muốn tấm ảnh sáng lên hoặc tối đi, phải dùng bù trừ EV.
Ví dụ: Khi bạn chụp chân dung ngược sáng với chế độ chụp ưu tiên khẩu độ (Av), rất có thể máy ảnh sẽ đo sáng vào hậu cảnh nên khiến gương mặt của người mẫu bị tối, lúc này bạn cần bù trừ EV lên để gương mặt của mẫu sáng lên.
Tấm ảnh trên mình chụp ngược sáng ở chế độ chụp ảnh tự động, lúc này máy ảnh đo sáng vào hậu cảnh nên mình EV +1 để hai bạn trẻ sáng lên một chút.
Vòng bù trừ EV ở trên máy ảnh
Bù trừ EV là một tính năng vô cùng tiện lợi nên các hãng máy ảnh luôn sắp xếp vòng bù trừ EV một vị trí dễ thấy, dễ xài trên máy ảnh. Thường thấy nhất là một vòng nhỏ ở phía bên phải thân máy, được in các số: -3; -2; -1; 0; +1; +2; +3.
Các con số này có ý nghĩa lần lượt: 0 – giữ nguyên ánh sáng; +1 – tăng ánh sáng gấp đôi; -1 – giảm ánh sáng gấp đôi, +2 – tăng ánh sáng gấp 4 lần so với mức 0.
Một kiểu bố trí bù trừ EV phổ biến khác là kết hợp nút bấm và vòng xoay. Như trên máy Nikon Z8 thì bạn cần nhấn và giữ nút có ký hiệu +/- và xoay bánh xe kế logo Z8.
Nếu máy ảnh của bạn không giống với hai kiểu bố trí trên, thì hãy xem trong hướng dẫn sử dụng hoặc chịu khó mày mò một chút là ra nha.
Lưu ý
Bù trừ EV thực chất là máy ảnh tự tăng hoặc giảm các chỉ số Khẩu độ, Tốc độ màn trập, ISO dùm bạn khi máy hoạt động ở chế độ chụp tự động mà thôi. Ví dụ, khi bạn chụp ở chế độ ưu tiên Khẩu Độ (Av) – chọn F2.0 – lúc này máy ảnh tự đo sáng và báo chỉ số lần lượt là: Tốc độ 1/125s, ISO 800.
Nếu bạn tăng bù trừ EV +1 thì tấm ảnh sẽ có các thông số sau: Khẩu độ F2.0; Tốc Độ 1/125s; ISO 800; EV +1. Ý nghĩa thực sự của nó có thể rơi vào các trường hợp sau:
- Khẩu độ F2.0; Tốc Độ 1/125s; ISO 1600, bức ảnh có thể bị nhiễu hạt do ISO cao
- Khẩu độ F2.0; Tốc Độ 1/60s, ISO 800, bức ảnh có thể bị mờ nhòe do tốc độ màn trập giảm
Tổng kết, bù trừ EV (Exposure Compensation) là một công cụ lợi hại, nó giúp quá trình đo sáng của bạn nhanh hơn rất nhiều, nhưng bạn cần phải hiểu rõ những nội dung mình nêu trên, để không nhầm lẫn các khái niệm. Chúc bạn có nhiều ảnh đẹp, hẹn bạn ở bài viết tiếp theo trong loạt bài Nhiếp ảnh cơ bản ONTOP.