Rìa vũ trụ hay rìa không gian ở đâu là câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc. Hiện có nhiều tranh cãi về vị trí của rìa vũ trụ. Vậy đâu mới là vị trí chính xác?
Rìa vũ trụ hay rìa không gian là ở đâu?
Hiện không có một định nghĩa chính xác nào về rìa vũ trụ. Theo NASA, rìa vũ trụ là khu vực giao nhau giữa bầu khí quyển Trái Đất và không gian bên ngoài. Ủy ban Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) quy định rìa vũ trụ được xác định từ độ cao 50 dặm (80km) so với mực nước biển.
Trong khi đó, theo FAI (Liên đoàn Hàng không Thế giới), rìa vũ trụ được xác định từ độ cao 62 dặm (100km) so với mực nước biển. Ranh giới này cũng được nhiều người biết đến với tên gọi Kármán line (đường Kármán).
Kármán line là gì?
Kármán line được đặt tên theo kỹ sư, nhà vật lý người Mỹ gốc Hungary, Theodore von Kármán (1881–1963). Khái niệm này được ông đưa ra vào đầu những năm 1950. Ban đầu ông đưa ra con số 52 dặm (84km). Sau đó vào năm 1960, FAI đã đặt giới hạn này ở độ cao 62 dặm (100km). Trên thực tế các nhà khoa học cho rằng ranh giới này sẽ bị thay đổi liên tục do bầu khí quyển vốn dĩ không ổn định. Việc lên xuống vài km cũng không ảnh hưởng gì trong thực tế.
Năm 2018, Jonathan McDowell và Thomas Gangale với nhiều công trình nghiên cứu đã cho rằng Kármán line nên bắt đầu từ 50 dặm (80km) trở lên. Vào năm 2019, FAI đề xuất với IAF (Liên đoàn Du hành Vũ trụ Quốc tế) nên tổ chức một buổi hội nghị để thảo luận cụ thể về khái niệm này. Tuy nhiên cho đến nay hội nghị vẫn chưa được diễn ra.
Rìa vũ trụ có ý nghĩa như thế nào?
Trong nhiều thập kỷ, rìa vũ trụ đơn giản chỉ là ranh giới như nãy giờ chúng ta đã đọc. Nó không có nhiều ý nghĩa trong ngành khoa học vũ trụ vì các tên lửa đẩy đều vượt qua ranh giới này rất dễ dàng. Nhưng từ khi ngành du lịch vũ trụ nhen nhóm phát triển thì người ta bắt đầu quan tâm tới con số này hơn, để có thể xác định liệu người đó có đúng thật bay ra đến rìa vũ trụ hay chưa.
Hồi tháng 7/2021, hai tỷ phú Jeff Bezos và Richard Branson đều tuyên bố đã du hành ở rìa vũ trụ thành công. Blue Origin bay lên độ cao 100km còn Virgin Galactic là khoảng 86km. Trong khi đó, tên lửa của NASA đều bay ra ngoài không gian rất xa, ví dụ như các sứ mệnh bay lên trạm không gian ISS, bay tới Mặt Trăng hoặc tên lửa của SpaceX. Nhưng đối với ngành du lịch vũ trụ thì khu vực này lại là nơi mà các công ty muốn đưa khách hàng đến để ngắm Trái Đất từ trên cao và ai cũng muốn là mình được bay lên rìa vũ trụ hoặc vũ trụ cả.
